«Жақсысын ұлықтамау, жайсаның қызықтамау
өз ырысын өзі тепкендік, өз тілеуін өзі кескендік»

Ә.Кекілбаев

Зал экспозициясынан Сіз ХІХ ғ. соңы-ХХ ғ.басынан бастау алатын қазақ зиялыларының Ресейдің отарлық билік жүйесіне қарсы бағытталған Алаш қозғалысымен, Алаш партиясының, Алаш Орда үкіметінің құрылуына негіз болғанына мұрағаттық құжаттар арқылы куә боласыз. Жаһанша және Халел Досмұхамедовтар бастаған алаш зиялыларының саяси-қоғамдық, ғұмырнамалық жолдарымен таныса аласыз.

70 жыл дәурен құрған Кеңестік кезеңнің ерекше тарихи оқиғалар тізбегі Сіздің көз алдыңыздан зал жәдігерлері арқылы өтеді.

1937-38жылдардағы саяси қуғын-сүргін құрбандарының қаза болған жерлерінен табылған жәдігерлер де көрермендер назарына ұсынылып отыр. Батыс Қазақстан облысы бойынша 1937 жылы 853 адам қуғынға ұшырап, оның 335 атылып, қалғандары әр түрлі мерзімге еңбекпен түзеу лагерлеріне жіберілген. 1938жылы 936 адам тұтқындалып, 690-ны атылып, 30-50ші жылдары біздің облыс бойынша соттан тыс органдарОГПУ немесе НКВД-ның үштіктері «ерекше»мәжілістерінің шешімдерімен 4000 адамды соттаған.

1941ж-1945ж Ұлы Отан соғысы жылдарына арналған экспозицияда Ұлы Отан соғысына біздің өңірден қатысқан жауынгерлер, Ұлы Отан соғысының ардагерлерінің суреттері, хаттары, майдан даласында тұтынған заттары қойылған. Ұлы Отан соғысы кезінде Батыс Қазақстан Сталинград майданының тылына кірді. Облыстың Бөкейорда, Жәнібек аудандарының халқы ысқырған жау бомбасының астында қалды. Соғыстың алғашқы күндерінен-ақ майданға Орал облысынан 2000 комсомол жастар өз еріктерімен аттанып, Орал өңірінен 152, 101- жеке атқыштар және 86 артилериялық бригадалары жасақталды. Олардың ішінен 48 жауынгер Кеңес Одағының Батыры деген құрметті атаққа ие болды.

Соғыс жылдарында Орал облысына 14 өндірістік кәсіпорын көшіп келді. Далада да, қалада да тыл еңбеккерлері «Барлығы Жеңіс үшін» деген ұранмен өмір сүрді. Соғыстан кейін олар қираған халық шаруашылығын қалпына келтірді. Міне зал жәдігерлері Сізді осындай орасан еңбек еткен жандардың өміржолымен таныстырады.